98

Ben üç şeyle övünmesini isterim Türkiye’nin. Atatürk’ün gerçekleştirdiği kendine dönüş ve bağımsızlık politikası, Hakkı Tonguç’un gerçekleştirdiği demokratik eğitim ve Nâzım Hikmet’in getirdiği insancıl, ulusal şiir.”
Yaşar Kemal Göğceli

İkinci yılın belli de en acı yüzüyle henüz karşılaşmamıştım. Bu da enstitüdeki kitaplığımızın talan edilmesiydi .Öfke fırtınasından hemen herkes nasibini alıyordu... Bizim enstitüde de bu apaçık görülüyordu... Ama bu yıl Kars'a tren yolculuğum daha zor geçmişti... Zira kompartıman şefinin  sağlıksız düşünceleri bir yılda  tüm yurt satında çoğalmıştı. SSCB'nin bizden üç ilimizi istediği yıllarda bizler gibi enstitüye giden tüm yiğit öğrencilere bu asılsız yafta çok acı sonuçlar doğuracağa benziyordu...
Anadolu ilk kez aydınlanıyor ve üretiyor öğreniyor ve ülkesinin milleti olduğunu hatırlıyordu... Nice savaşlar görmüş bu necip millet esasında her şeyin en iyisine layıktı... Genç Cumhuriyet bunun için eldeki tüm imkanları seferber etmişti... Atatürk biliyorduk ülkeyi kalkındıracak dinamik eğitim ve üretimden geçiyordu...
Bu yıl için okuyacağınız kitap listemizde kimler yoktu ki...
1)Oblomov-İvan Gonçarov
2 )Utopia-Thomas More
3)Tarih-Herodotos 4)Kaygı Kavramı-Soren Kierkegaard
5)Şölen - Dostluk Platon (Eflatun)
6)Yüzbaşının Kızı-Aleksandr Puşkin
7)Seviyordum Sizi-Aleksandr Puşkin
8)Madame Bovary-Gustave Flaubert
9)Babalar ve Oğullar-İvan Turgenyev
10)Köpeğiyle Dolaşan Kadın-Anton Çehov
11)Büyük Oyunlar-Anton Çehov
12)Cimri-Molière
13)Macbeth -William Shakespeare
14)Antonius ve Klopatra -William Shakespeare
15) Akşam Toplantıları  Nikolay Gogol
16) Hitopadeşa -Narayana
17)Mantık Al-tayr  -Feridüddin Attar
18)Hagakure - Yamamato
19) Eşekarıları, Kadınlar Savaşı ve Diğer Oyunlar Aristophanes
20) Suç ve Ceza -Fyodor Mihayloviç Dostoyevski 
21) Sis -Miguel De Unamuno
22) İki Oyun-Henric Ibsen
23) Bir Delinin Anı Defteri-Nikolay Gogol
24) Toplum Sözleşmesi-Jean Jacques Rousseau
25) Milletlerin Zenginliği -Adam Smith...

Zühre'ye Hüsnü Aşk'tan bir mesel olamadığım için çok üzgünüm. Gerçi köyde ona yazdığım mektubunda birkaç veciz söz karalamıştım ama bu sanırım kendimce bunu yeterli görmedim... Onun Çoruh'a bakıp mandolin çaldığı an aklımdan hiç mi hiç çıkmıyordu... Ayrıca benim için şiir yazdığını  ilk kez o gün söylemişti... Puslu gökyüzünün bizleri selamladığı ve yıldızları bu perde gibi örttüğü o akşam suları korkularım  Çoruh'un deli çığlığı gibi dört bir yanımda yankılanıyordu...

Geceye inci dişlerinden dökülen tatlı  sözlerin tek teselli kaynağım oluyordu... O an için seni dinlemek hissi bana tarifi imkansız bir mutluluk veriyordu... Yıldızlı bir gökyüzü, altımızda Çoruh'un soluksuz akışı ve yanımda sihirli sözlerim in sahibi gönlümün kandil çiçeği Zühre'm... Enstitü günlerimin her anında bu silinmez  görüntü arada bir aklıma geliyor ve sebepsiz bir mutluluk sarıyordu...
Zühre bir seferinde en merak ettiği kitabın dedesinin küçükken bazı aksamlar anlattığı Feriduttun Attar in Mantikut Tayr adlı eserdi... Bu kitabı dedemin kitaplığında ilk kez görmüştüm... Kitabi biraz özensizce açıp ardından yere düşünmüştüm. Kitabı yerden aldığımda şu ifadeleri okuyordum:
"Gölge güneşe kavuşmayı arzu eder, ama kavuşamaz. İşte sana olmayacak, gerçekleşmeyecek bir sevda! "Bu yazıyı okuduktan sonra çok korkmuştum. Aslında o an Zühre'yle henüz tanışmamıştım...Enstitü hayali çok canlı bir şekilde içimde yaşıyordu...Belki de enstitü hayalinin dışında yüreğimde bir şey olmamalı diye düşünüyordum...Ama ya şimdi Zühre vardı ve bu kitabı çok sevmesindeki hikmet benim hiçbir zaman bilmeyeceğim bir hal almıştı... Ona bu kitapla tanışma hikayemden hiç bahsetmedim ama eninde sonunda bunu ona anlatmayı planlıyorum...Galiba doğru zaman  için biraz zamana ihtiyacım olacak...
Kars'a tren yolculuğumuzda bu kez kendini Türk Ocakları'nda ülkü ocağı başkanı olan Seyfullah Sırım ile güzel bir sohbet ediyorduk. Sohbet sürerken bizlere enstitülere ilgili şunları anlattı: "Köy enstitülerinde öğrenciler arasındaki kız erkek münasebetleri, Türk ananelerinin ve ahlakının emrettiği insani sınırlar içinde mi kalmış, yoksa tertemiz Anadolu kızlarından bazılarının başlarına bütün ömürleri boyunca acısını çekmeye mahkûm edildikleri bazı felaketler gelmiş midir?
Köy enstitülerinde, bu enstitülerin bazılarını ziyaret eden tanınmış bazı kimselerin ziyaretleri sırasında içkili âlemler yapıldığı Maarif Vekâleti müfettişleri tarafından tespit olunmamış mıdır?
Bu enstitülerin bazılarında, edebiyatçılık hüviyetlerinden faydalanılarak birtakım Rus yazarlarının resimleri duvarlara asılmamış ve buna mukabil bir teftiş sırasında Atatürk'ün resmi ile gençliğe hitabesi levhaları ve ayrıca o zamanki Cumhurbaşkanı İsmet İnönü'nün resimleri ambarlarda bulunmamış mıdır?
Sabahattin Ali, Pertev Naili filan gibi kızıl faaliyet gösterdikleri tespit olunmuş ve daha sonra da Barış severler Cemiyeti adlı fesat yuvasını kurup komünistlik propagandası yaptıkları için hüküm giymiş olan malûm kimseler, Ankara yakınlarındaki meşhur Hasanoğlan Köy Enstitüsünde yıkıcı faaliyetler göstermemişler midir?
Yıllardan beri bu müesseseler lehine yazılar yazan küçük zümre içinde sicilli komünistler yok mudur? Moskova'nın uşağı ve ajanı olduğu, güneşin, güneş olması derecesinde kesin olarak kızılların, Türk'e fayda sağlayacak bir müesseseyi övmeleri akim kabul edebileceği bir şey midir?
Ve nihayet bugün edebiyat alanında perde atmaya çalışan malumlar arasında, şişirile şişirile Lafontaine'in kurbağası hâline getirilenler içinde bu müesseselerde zehirlenmiş bazı zavallılar yok mudur? Köy enstitüleri goygoycularından bu sorulara cevap vermelerini istemek hakkımızdır. Çünkü köy enstitüleri, iddia edildiği gibi iyi niyetle kurulmuş müesseseler olsalar bile, tatbikatta Türk milletini içinden ve köyden vurmaya ve yıkmaya çalışan fesat yuvaları hâline getirildikleri muhakkaktır... "