Deizm Nedir?

Bu yazımda farklı bir konuya değinmek istiyorum. Deizm tam olarak nedir? Deist kimdir? Deizm, dinlere inanmayan sadece tanrıya inanan bir felsefik düşünce sistemidir. Genel olarak araştırmalarıma göre teizm ile ateizm arasında geçiş noktalarından ilki. Teist biri önce deist ardında agnostik ve en sonunda ateist oluyor. Ateistlerden daha öte olan bir şey daha var o da apateizm. Apateizm tam olarak bir tanrının olup olmaması ile ilgilenmemektir. Kısaca bir apateistle konuştuğunuzda tanrı konusu geçince sizi dinlemeyecek ve umursamayacaktır.

Her neyse konumuza dönelim. Deizm, dinleri kabul etmese de ibadet eden birçok deist görebilirsiniz. Genel olarak araştırmalarıma göre dinlere inanmamalarının sebebi, tanrı ile insan arasına başka bir varlığın giremeyeceğidir. Her şey tanrı ile insan arasındadır ve insana tanrı konusunda başka biri müdahale edemez. İbadet eden deistlerin genel olarak görüşü ise yıllardır var olan dinlerin ibadetleri tanrının varlığını maneviyat olarak hissetmek için yegane yollardan biri. Yalnız deistlere göre tanrı dünya’ya ve evrene müdahele etmez. Her şey belirli yasalar içinde döner ve buna müdahale edinemez. Örneğin tanrı dünyayı dönerken durdurmaz ya da hayatınıza müdahale etmez. Bunların hepsi belirli kurallar içerisindedir ve değiştirilemez. Kısaca deistlere göre dua etmenin manası yok. Her şey belirli kurallar dahilinde olduğu için tanrıya yalvarmanın bir önemi yoktur, olacak zaten olacaktır.

Burada önemli olan insanın bir şeyleri değiştirmek için çabalaması gerektiğidir. İnsan hiçbir şey yapmadan dua ettiği zaman zaten hiçbir şey değişmeyecektir. Deizmde bu tür düşüncelerin olması belirli zaman sonra kişiyi agnostikliğe doğru sürüklüyor. Agnostizm tam olarak tanrının olup olmamasının bilinmemesidir. Agnostiklerden bir bakıma apateist daha yumuşak bir düşünce sistemi bana göre. Agnostikler araştırma yaparlar, incelerler ve bir teist ile görüştüklerinde dinlerler. Tanrının olup olmadığını bulamayacaklarına göre bu düşünce ile ateizm ile içi içe kalacaklardır. Genel olarak deizm ve agnostizm, ateizme giden yolda iki durak. Son zamanlarda deizm düşünce sistemi artmakta. Araştırmalara göre ülkemizde bile günden güne artıyor. Dünya nüfusuna baktığımızda ateizm daha ön planda duruyor.