İlk Yardım
Herhangi bir kaza veya yaşamı tehlikeye sokan bir durumda sağlık ekiplerinin müdahalesi sağlanıncaya kadar yapılan hayatı kurtarma ya da durumun kötüye gitmesini önleyebilmek amacıyla mevcut malzemeyle olay yerinde yapılan ilaçsız müdahelelerdir.
İlk yardım eğitimi alan herkes ilk yardımcı olabilir.Soğukkanlılık , dikkat ve bilinçli hareket etmek son derece önemlidir.Yaşamın herhangi bir anında herkesin bilinçli bir ilk yardıma ihtiyacı olabilir.
İlk Yardımın Amaçları Nelerdir?
1. Hayatı korumak ve kurtarmak en temel amaçtır.
2. Hemen ambulans aranmalı , 112 arandığında kesin yer ve adres, kim, hangi numaradan arıyor, olayın tanımı, hasta ya da yaralı sayısı, durumu, nasıl bir yardım aldıkları açıklanmalıdır.
3. Daha fazla zararı önlemek için , sağlık ekipleri gelene kadar yaralı stabil tutulmalıdır.
4. Yaralı kaza yerinden ve daha fazla oluşabilecek zarardan korunmalıdır.Kaza durumu varsa olay yeri işaretlenmelidir.
5.Sağlık ekiplerini bekleme anında ilk yardım tekniklerini uygulamak gerekir.Yaralının vücut ısısını korumak , kuru kalmasını sağlamak , kanama varsa kanayan bölgeye baskı uygulamak bu tekniklerdendir.
6.Bandaj uygulaması gereken durumlarda bandaj iyileşmeyi destekler.
İlk Yardımcının Yapması Gerekenler
1.Hasta/yaralının durumunu değerlendirmek.
2.Hasta/yaralının korku ve endişelerini gidermek.
3.Hasta/yaralıya müdahalede yardımcı olacak kişileri organize etmek,
4.Hasta/yaralının durumunun ağırlaşmasını engellemek için gerekli müdahalede bulunmak,
5.Kanama, kırık, çıkık ve burkulma vb. durumlarda yerinde müdahale etmek.
6.Hasta/yaralının yarasını görmesine izin vermemek,
7.Hasta/yaralıları hareket ettirmeden müdahale yapmak,
8.Hasta/yaralıların en uygun yöntemlerle en yakın sağlık kuruluşuna sevkini sağlamak. (112)
İLK YARDIM NASIL YAPILMALIDIR?
▪️A-(AİRWEY)Solunum Yolu Açıklığının Değerlendirilmesi
▫️Hasta/yaralının ağız içi kontrol edilerek yabancı cisim varsa işaret parmağı ile çıkarılır.
▫️Bir el hasta/yaralının alnına, diğer elin 2 parmağı çene kemiğinin üzerine konulur, alından bastırılarak baş geriye doğru itilip Baş geri-Çene yukarı pozisyonu verilir.
▪️B-(BREATHİNG)Solunumun Değerlendirilmesi
▫️Hasta/yaralının solunum yapıp yapmadığı Bak-Dinle-Hisset yöntemiyle 10 sn. süreyle değerlendirilir.
▪️C-(CİRCİLATİON) Dolaşımın Değerlendirilmesi
▫️Bilinci kapalı ve solunumu varsa; hasta/yaralının nabzı değerlendirilir;
-Yetişkin ve çocuklarda şah damardan, 3 parmak ile 5 saniye kontrol edilir.
-Bebeklerde kol atardamarından, 3 parmak ile 5 saniye kontrol edilir.
▫️İlk değerlendirme sonucunda hasta/yaralının bilinci kapalı fakat solunum ve nabzı varsa derhal koma pozisyonu verilerek diğer yaralılar değerlendirilir.
Hasta/yaralının solunumu yok ise,
▫️Kalp /Göğüs basısı uygulamak için göğüs kemiğinin alt ve üst ucu tespit edilerek alt yarısına bir elin topuğu yerleştirilir,
▫️Diğer el bu elin üzerine yerleştirilir,
▫️Her iki elin parmakları birbirine kenetlenir,
▫️Ellerin parmakları göğüs kafesiyle temas ettirilmeden, dirsekler bükülmeden, göğüs kemiği üzerine vücuda dik olacak şekilde tutulur,
▫️Göğüs kemiği 5 cm aşağı inecek şekilde 30 göğüs basısı uygulanır, bu işlemin hızı dakikada 100 bası olacak şekilde ayarlanır.
▫️Baş geri çene yukarı pozisyonu tekrar verilerek hava yolu açıklığı sağlanır,
▫️Alnın üzerine konulan elin baş ve işaret parmağını kullanarak hasta/ yaralının burnu kapatılır,
▫️Normal bir soluk alınır, baş geri çene yukarı pozisyonunda iken hasta/yaralının ağzını içine alacak şekilde ağız yerleştirilir,
▫️Hasta /yaralının göğsünü yükseltmeye yarayacak kadar her biri 1 saniye süren 2 (kurtarıcı) nefes verilir, havanın geriye çıkması için zaman verilir,
▫️Hasta/ yaralıya 30 kalp masajı/göğüs basısından sonra 2 solunum yaptırılır, (30;2)
▫️Temel yaşam desteğine hasta/yaralının yaşamsal refleksleri veya tıbbi yardım gelene kadar kesintisiz devam edilir.
