İLKEL DÜRTÜLER VE BENLİĞİN GELİŞİMİ (PSİKANALİTİK KURAM)
Psikososyal Gelişim Dönemleri ve Psikoseksüel (Ruhsal) Sonuçları
Bu dönemler fiziksel , beceri kazanma ve psikososyal yönden gelişim olarak farklı dönemlerdir.
Bebeklik ile başlar. Sigmund Freund ve Erik H.Erikson'un düşüncelerine göre farklılıkları bulunur.Sonuç olarak bu gelişim yaş ile orantılı şekilde ilerlemiyor veya dönemsel özelliklere göre şekillenmiyorsa bireyde ruhsal bozukluklar meydana gelir ileride ciddi patalojik sıkıntılar doğurabilir.
Psikanalitik Kuram 'ın öncülerinden olan Freud'a göre kişiliğin temeli ilk 5 yıl içerisinde atılıyor ve bu gelişim dönemleri bireylerin ilerideki kişiliğinin temellerini atıyor.
Bu kurama göre davranışlar cinsellik ve saldırganlık olarak belirlenen içgüdüsel dürtülerle (İD) sosyal engeller arasındaki çatışmadan kaynaklı.
Sosyal kurallarla (EGO) bastırılan bu dürtüler ileride dil sürçmeleri , rüyalar ya da ruhsal bozukluk belirtileri olarak görülür.Anne ve baba eğitimi son derece önemli ve etkilidir.
İD (ALT BENLİK / İLKEL BENLİK)
✔️Kalıtımla geçen doğuştan olan her şeyi içerir.
✔️Bilinç dışı istek ve dürtülerdir."Haz İlkesi"ne göre doyum arar.
✔️Dürtüler doyum ararken çevresel koşulları önemsemeyebilir.
✔️Cinsellik ve saldırganlıkla ilgili dürtülerin enerjileri barınır.
✔️Uykuda İD EGO'ya daha fazla hakimdir , dürtüler daha şiddetlidir.
EGO (BENLİK)
✔️Temel işlevi Uyum ve Düzenliyicilik tir.
✔️İDden gelen dürtü ve isteklerle , çevre ve Süperegodan gelen engel uyaranları arasında uyum sağlar.
✔️Doğuştan çocukluğa kadar İD ve dürtüler daha egemenken daha sonradan bunları erteleyebilme , bekletebilme gücü kazanılır.
Egonun gelişimi ilkel dürtülerimizi baskılayabilme yetimizi geliştirir.Bunu hayvan yapmaz dediğimiz şiddet , taciz ve tecavüz gibi iğreti olaylarda gösterilen "ilkel insan" davranışları buradaki sorunlar yığınıyla baş gösterir.
SÜPEREGO (ÜST BENLİK)
✔️Anne-baba , çevre ve toplumsal yargıları içerir.Çocuk iyi-kötü , doğru-yanlış gibi değerleri benimser , yasakları ögrenir.
✔️Vicdansal korku ve utanç duyguları süperegonun öncüleridir.
✔️Suçluluk duygusunun derinliği ve ağırlığı süperegonun gücünü gösterebilir.
✔️Kimi bireylerde süperego son derece katı ve acımasızdır böyle bir benlik gelişimi katı baskı altında ezilir , ruh bozukluklarına sebebiyet verir.
✔️İyi gelişmemiş bir süperego toplumla uyumsuzluklar doğurur.
✔️Süperegonun gelişimiyle ile ilk adım , kan bağı taşınan kişilere karşı cinsel yasağı getiren oedipal (ödipal) çatışmanın çözümlenmesidir.
Bireyin ego'su iyi bir gelişim göstermemişse büyük bir olasılıkla süperegonun içerdiği vicdani düşünce de gelişmemiştir.
