KANDİL GELENEKLERİ 1

İster şehirli olalım ister kırsal kesimli, hepimiz bir mahalle kültürünün içerisinde büyüdük. Bu yetiştiğimiz kültürün en önemli yapı taşı ise hiç şüphesiz komşuluklardır. Mahalle içerisinde her evin bir dip komşusu, yan komşusu, karşı komşusu vardır.
Evimizde biten ya da eksik olan bir şey o anda acil lâzım ise annemiz hemen gidip en yakın komşudan istetirdi. Rahmetli babaannemin şöyle anlattığını hatırlıyorum. “ Habersiz bir misafir geldiğinde, evde de yemek ekmek yoksa hemen Fadime'ye giderdim. Ocağındaki yemeği, fırınındaki ekmeği alır gelir, durumu hiç belli etmeden misafirlerimi doyururdum. Zamanı geldiğinde o da benden gelir yemek ve ekmek alır, misafirinin önüne koyardı.” Bu durum beni çok etkilerdi. Ne kadar güzel bir bağ idi bu komşuluk!
3 aylar geldiğinde ise kandil günleri farklı bir hareket olurdu mahallede. Büyüklerimiz: “ Ocağımız tütsün, ölmüşlerimizin ruhuna değsin" anlayışıyla lokma dökerlerdi. Lokmalar her komşu için ayrı olacak şekilde peçetelere sarılır, özenle poşetlenirdi. Biz de onları alarak sırayla mahalledeki bütün komşulara gider, kandillerini mübarekleyerek annemizin selamını söyler ve lokmaları dağıtırdık. “Allah kabul etsin, sen de selam söyle” derdi komşu anneler. Kimisi de kendi yaptığı lokmalardan verirdi ve evlerimize dönerdik.
Bir kaç yıl önce annem bir kandil günü yine lokma dökmüştü. Biz yine eskiden olduğu gibi lokmaları poşetledik ve ben dağıtmaya başladım. Fakat ne yazık ki büyük bir hüsrana uğradım. Komşuların kimisi: ‘Bu adetlerin kalktığını' söyledi, kimisi: ‘Ne oldu?’ ğunu sordu, kimisi de almak istemeyen bir tavırla nazlı bir şekilde aldı elimdeki lokma poşetini. Dağıtma işi bittiğinde şaşkın bir şekilde eve döndüm. Gelir gelmez anneme olan biteni anlatarak bir daha lokma dağıtmayacağımı söyledim. Annem de bu durumu üzüntüyle karşılayarak kendi kendine hayıflanmıştı.
Gelelim bu seneye. Pandemi nedeniyle annemle bir süredir yazlıkta kalıyoruz. Dün akşam malum Mübarek Regaip Kandilini idrak ettik. Bir gece önce annem: “Kızım yarın unla yağ al da lokma dökelim, komşulara da dağıtalım.” Dedi. Ben içimden: “Memleketteki komşular bile bu durumu yabancı bir şekilde karşılamışken, bir çoğunu uzaktan tanıdığımız komşular nasıl karşılar bilmem artık.” Diye geçirdim. Kandil günü eskiden olduğu gibi annemle lokmaları pişirdik, poşetledik ve ben sırayla komşulara dağıtmaya başladım.
Baktım ki buradaki komşular gayet memnun bir şekilde, hayırlı kandiller dileyerek ve selam göndererek aldılar elindeki lokma poşetlerini. Bazıları da helva getirdiler. Annemle çok mutlu olduk. Çocukluğumun kandilini tekrar yaşamıştım yıllar sonra. Memleket ve komşular farklı olsa da...