KÜÇÜK KARDEŞLER ARASI KISKANÇLIK NEDEN OLUR?
Türkiye nüfusunun % 28,7 'sini çocuklar oluşturuyor. Yani bu rakam ülkemizde aile başına iki çocuk düştüğünü gösteriyor. Bir çok ailede ikiden fazla çocuk sayısı olmakla beraber bunun dezavantajlarından biri de kardeşler arasında meydana gelen kıskançlık durumu. Bu durum yeni doğan kardeşle beraber anne-babanın tutumundaki değişiklerden, çocuğun kendini değersiz hissetmesi ve buna benzer birçok duygusal tahrip sonucu ortaya çıkabilir . Kıskançlık durumu bazen öfke hâline , bazen kötü kabuslara , bazen de uyku düzensizliği ve sosyallikte birtakım problemlere kapı açar. Birçok aile çocuklar arasında birbirine duyduğu kıskançlığı farketmiyor. Bir kısım ailelerde bu kıskançlık durumunu geçici bir şey olarak değerlendirmekle beraber bu konu üzerinde fiilayata geçmeyip konuyu es geçiyor. Kardeşler arasında ki kıskançlık tabii bir durumdur. Her kardeş arasında belli aralıklarla veya belli bir yaşa kadar bu durum meydana gelebilir. Bu kardeşlerin normal ve sağlıklı bireyler olduğunu gösterir. Lâkin bu süreç uzar veya kardeşler birbirlerine şiddet eğilimi veya girişiminde bulunurlarsa kesinlikle duruma ebeveynler el koymalı mutlaka bir piskiyatrist veya pedagogdan yardım alınmalıdır.
PEKİ ÇOCUKLARDA KARDEŞLER ARASI KISKANÇLIK NEDEN OLUR ?
Öncelikle bazı anne ve babalar "çocukluğundan beri böyle " vb. tabirler kullanırlar. Kıskançlık , öfke ve buna benzer birtakım duygular insanın tabiatında vardır. Fıtrat gereği sahip olduğumuz bu duygular ise bazen hakkın tahrip edilmesinden , bazen de anlaşılmamaktan kaynaklı problemlerle kendini daha net ve baskın bir şekilde gösterir. O halde çocuktaki bu kıskançlık ve onun getirisi öfke durumunu abartmayıp , onun da sizin gibi fıtratı gereği sahip olduğu duyguları olduğunu unutulmamalısınız. Gelelim sorumuzun cevabına...
Maddeler halinde açıklamak daha iyi olacaktır ;
• Kıskançlık , temelde tahripten kaynaklanır.
Şimdiye kadar ilgi odağı ve herkesin gözbebeği olan çocuk , kardeşinin dünyaya gelmesiyle birden afallar. Kardeşinden sonra farklı bir dünyada düşünmeye başlar. Çünkü önceki dünyası küçük kardeşi tarafından tahrip edilmiş , halk tabiriyle "papucu dama atılmıştır".
Bu durum çocuğun kıskançlık duygusunu ortaya çıkarmakla beraber kardeşine karşı öfkesini de tetikler.
• Dışardan insanlar da kardeşler arasında kıskançlık doğmasına sebep olabilirler.
Mesela , kendisinden büyük kız kardeşi olan çocuğa neden saçlarının onunki gibi düz olmadığını , boyunun kısalığını vb. sorarak çocuğun bakışına farklı bir pencere açar ve çocuğun bunları içten içe sorgulamasıyla kıskançlık duygusu ortaya çıkar.
• Çocuklar arasında ki yaş farkıda önemli sebeplerdendir.
Kardeşler arasında ki kıskançlık , aralarında yaş farkı olan kardeşlerden daha çok ekseriyetle yaş aralığı olmayıp , yaşları birbirine çok yakın olan kardeşler arasında meydana gelir. Ve eğer çocuk dört yaşından önce bir kardeşe sahip olduysa bu durum çocuğun duygusal gelişiminde problemler meydana getirebilir.
• Çocuklara eşit davranmak kıskançlığı körükler.
Eşitlik ve adalet aynı şeyler değildir. Birçok anne-babanın yaptığı başlıca hatalardan biri de , çocuklara eşit davranmaktır. Her çocuğun yapısının ve duygusal durumunun aynı olmamasıyla beraber her çocuğun yaramazlık derecesi de aynı değildir. Farklı hatalar yapan iki çoçuğa aynı cezayı vermek adalet değildir. Çocuklara uygulanan bu eşit ama adaletsiz yöntem çocuklarda kardeşler arasında kıskançlık meydana getiren sebeplerin başında gelebilir.
• Cinsiyete göre bazı farklılıklar yaşanabilir.
Eğer aile cinsiyette tercih yapıyor ve çocuk bunu farkediyorsa kıskançlık meydana getirir.
Ve bu nedenle ortaya çıkan kıskançlık uzun süreli ve bireyi yıpratıcı bir soruna dönüşebilir.
• Bazı çocuklarda tüm şartlşartlar ve olanaklar sağlanmasına rağmen kıskançlık gösterebilirler. Bu kıskançlıkla onun mizacından ve gen yapısından kaynaklanabilir. Ama bu maddeyi esas almadan önce yukarda saydığımız diğer nedenleri gözönünde bulundurup değerlendirme yapılmalıdır. Ve mutlaka bir uzmandan yardım alınmalıdır.
KARDEŞLER ARASI KISKANÇLIK BELİRTİLERİ NELERDİR ?
1- Ebeveynlerden uzaklaşma
2- Kardeşe kaba davranma
3- Altını ıslatma
4- Sürekli hırçın ve sinirli olma durumu
5- Kekemelik
6- Yürümeden emeklemeye dönme
7- Bebekçe konuşma
8- İçe kapanıklık
9- Anneye aşırı bağlılık
10- Konuşmanın gecikmesi gibi daha birçok sebep sıralanabilir. Bu durumda ebeveynlere düşen görev ; çocukarını iyi gözlemlemeli , bu duruma meydan verecek sebepleri ortadan kaldırmalarıdır. Kıskançlığın temeli ebeveyn davranışlarında yatar. Her ne kadar kıskançlık ve tetiklediği öfke duygusuna fıtratımız gereği sahip olsakta , bir çocukta bunun temellerini atan anna-babadır. Bunun temel sebeplerini meydana getiren anne ve baba yine bu durumu aşabilecek güce sahiptirler . Böyle bir durumda uzmandan yardım alınması en sağlam ve en güvenilir yoldur. Uzman desteğiyle bu durum kısa sürede değişebilir. Anne-babalar çocuklarını gözlemlemeli ve bu durumla karşılaşılması halinde hemen faaliyete geçmelidirler. Aksi halde geciken çözüm her iki çocuktada duygusal yönden kalıcı hasarlara yol açabilir.
